Maurizio Cattelan’dan KAPUTT – modern dünyanın paradoksları ve çılgınlıkları

Bir sanatçı nasıl popüler olur?? Şehirde çok konuşuluyor ve insanlar onun çalışmalarını görmek istiyor. Ve gördükten sonra ne söylendiğinin artık pek bir önemi yok. Seyirci hayranlık duyabilir ya da kızabilir, hatta bazen tiksinebilir. Ancak başarının anahtarı kayıtsızlık değildir!

"Şaşırtıcı" türünün ustalarından biri Maurizio Cattelan. Son fantezisi KAPUTT, İsviçre sergisi Fondation Beyeler'de ve dünyanın en iyi donmuş müzik koleksiyonunda sergileniyor.

Bir zooloji müzesinde doldurulmuş hayvanlar görmeye alışkınız ve orada mümkün olduğunca doğal pozlarda sunuluyorlar, ancak son zamanlarda sadece ilkokul öğrencilerinin ilgisini çekiyor. Maurizio bir kez daha bir atın gövdesini oldukça çirkin bir şekilde – arkadan – kullanmıştır.

Daha önce 2007'de yaptığı çalışmadan bir heykel ona yetmemiş; bu kez onu yalnızlıktan kurtarmış ve dört yarışçının kafasını daha bembeyaz duvara gömmüş. Bu son provokasyon sükûneti bozmuş ve kamuoyunun dikkatini çekmiştir.

Cattelan, tüm çağdaş sanat kavramlarını yerle bir eden ve güzellik kalıplarını kıran bir "kötü çocuk" olarak tanımlanabilir. İtalyan sanatçı, çok yönlü yaratıcılığıyla toplumun paradokslarını ve insanın toplumdaki yeri için verdiği mücadeleyi betimlemeye çalışıyor.

Her gün çevresinde olup bitenlerden daha zalimce ve kışkırtıcı bir şey yapmadığına içtenlikle inanıyor. Sadece bunu göstermekten korkmuyor.

Maurizio günümüzün en çok konuşulan sanatçılarından biri. 2012 yılında emekli olduğunu açıkladı, ancak bu durum onu üzdü. Birden beşe kadar beş güzel tanrısal yaratık yalnızlık içinde.

Şu soru ortaya çıkıyor: "Bu atlar duvarın diğer tarafında ne görüyor??". Enstalasyon 8 Haziran – 6 Ekim 2013 tarihleri arasında İsviçre'nin Riehen kentinde, Hildy Kunz ve Ernst Beyeler'in özel müzesinde sergilendi.

Galerileri, alışılagelmiş av ganimetlerini biraz farklı bir ışık altında gösteriyor. Avlanan hayvanların kafaları kesilir ve tahnit edilir.

Daha sonra, başarılı erkekler karkasın bu özel parçasını evlerinin duvarlarında sergilerler. Ve bu kez, ne kadar absürd olsa da, izleyiciye yazıdan ziyade vücutlar sunuluyor – madalyonun öbür yüzü. Kupalar sanat nesneleri ve bir tür protesto haline gelmiştir. Tersine bir dünya.

"Kaput" başlığı trajedi ve ölüm ruhunu çağrıştırıyor. Saygın sanat eleştirmeni Francesco Bonami, kompozisyonun kökenine ilişkin kendi yorumunu aktarıyor. İtalyan yazar ve gazeteci Curzio Malaparte'nin İkinci Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde savaş muhabiri olarak katıldığı Kaputt adlı bir romanı vardır.

Eser, Ladoga Gölü'nde bir kış mevsiminde atların trajik ölümünü anlatan bir sahneyi betimler. Bombardıman nedeniyle orman alev aldı ve atlar alevlerden kaçmak için buz gibi suya atladı. Mavi engeli aşamadılar; don vücutlarını bağladı ve yüzeyde sadece gözleri açık binlerce donmuş kafa kaldı.

Ressam, ziyaretçilere aşağıdan bir manzara sunmaya karar vermiş olabilir… Yalnız bir sıçrayış, belki çılgınca ama yine de kahramanca. Kitlesel atlama – ateşli bir kalabalık tarafından panik ve yanılsama belirtisi. Yaygın kaçış bir özgürlük arayışı değil, bir hayatta kalma aracıdır.

Maurizio Cattelan 1960 yılında İtalya'nın Padua kentinde sıradan, yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası hayatını kamyon şoförlüğü yaparak geçirmiş, annesi ise bekçilik yapmış. Güvenlik görevlisi, bahçıvan, aşçı, cenaze levazımatçısı ve sperm donörü olarak çalıştığından, hiçbir zaman gerçek anlamda bir estetik eğitimi almamış.

Sanatsal yolculuğu kendi evinde başladı, başka kimse bu fikri takdir etmediği için kendisi için belirli bir yaratıcı alt yapıya sahip işlevsel mobilyalar yaptı. Kendini bir sanatçı olarak ortaya koymak için yaptığı yüzlerce girişim başarısızlıkla sonuçlandı ve "tam tersine" dünyaya ulaşmak için çeşitli faaliyetler başlatıldı.

1991 yılında Maurizio tarafından kurulan siyah futbol takımı İtalya'da gerçek bir futbol sahasında oynadı ve masa futbolu oynadı. Maçların sonuçlarıyla ilgilenmiyordu, asıl ifade, Nazi sloganı "Juden raus / Yahudiler dışarı" ideolojisine göre "Rauss" üniformasının üzerindeki yazıydı. Şu anda New York ve Milano'da yaşıyor ve heykel ile resmi birleştirerek sanatseverleri kışkırtıyor.

Benzer bir tasarıma bakın: Ev için ilginç mobilyalar sadece IKEA'da bulunmaz

"Bir sanatçı aç olmalıdır" ifadesinin, aldatmacaların taşralı yaratıcısı ile hiçbir ilişkisi yoktur. Para onun hayatındaki en önemli şeydir; sonuç almak söz konusu olduğunda tek kelimeyle yılmazdır. İlk aşamalarda sergilerde eski kasaları sergiledi, bunları enstalasyon olarak tanıttı ve sansasyonel emekliliğini büyük bir dolar banknotu ve 'Kazandığım ilk 100.000 dolar' başlığını gösteren bir reklam afişiyle kutladı.

Yaratıcı kariyeri 1990'larda başladı, ancak 1996'da Bidibidobidiboo / The Squirrel Who Killed Himself ile öne çıktı. 1997 "Troçki / Troçki'nin Türküsü", tam teçhizatlı doldurulmuş bir aygır tavana asıldı ve ilk etapta 5.000 dolara satıldı.

Bu eserin "Novocento / Yeni Yüzyıl" adı altında tekrarı 2001 yılında Christie's müzayedesinde bir milyon dolara yakın bir fiyata, 2004 yılında ise New York'ta Sotheby's müzayedesinde 2.140.000 dolara alıcı bulmuştur.

Cattelan'ın adı özellikle 1999 yılında Papa John Paul II'nin "La Nona ora / Dokuzuncu Saat" adlı heykelinin bir göktaşı tarafından parçalanarak yere düştüğünü tüm dünya gördüğünde duyuldu. Bu ürün için ilk seferinde 800.000 dolar, son seferinde ise 3.000.000 dolar kazandı.

Daha sonra, aynı derecede cüretkâr ve kışkırtıcı enstalasyonlar ortaya çıkmaya başladı:

• 2001 – Okul çocuğu Adolf Hitler'in dizleri üzerinde dua eden "O / Him" figürü;
• 2002 – "Frank& Jamie / Frank ve Jamie" bir duvarın altında baş aşağı duran polislerdir;
• 2004 – "İsimsiz / Untitled" üç gencin boyunlarına asıldı;
• 2004 yılındaki 'Şimdi' tabutunun içinde çıplak ayaklı bir John F. Kennedy vardı;
• 2004 – 'Aşktan Korkmamak' Ku Klux Klan kılığına girmiş bir fil;
• 2008 – "Hepsi / Hepsi" yerde tepeden tırnağa çarşaflarla kaplı bedenler;
• 2009 İsimsiz / Untitled, INRI işaretiyle delinmiş, yatar vaziyette duran doldurulmuş bir at;
• 2010 – "L.O.V.Milano Meydanı'ndaki "E" anıtında tek parmaklı bir el, ortadaki parmak.

Kendi kişiliğini aktif bir şekilde temel olarak kullanır ve seriler halinde birçok otoportre yaratır.

Tüm bunlar hakkında ne söylenebilir? Bir şekilde sanat dünyasını siyasetle ilişkilendirmemek adettendi ama Maurizio bu uyumsuzluk çizgisini kırdı. Bu, onu ünlü yapan sosyal keskinliğinin ve çevresine karşı eleştirel tutumunun temel özelliğiydi.

Chessboard'un 2003 tarihli 'Good Versus Evil' filmi bu kararlılığını teyit etti. Bir tarafta kötülüğün güçleri: Nazi Almanyası'nın lideri Adolf Hitler, diktatör Joseph Vissarionovich Stalin, son derece ilginç Rus kişilik Grigory Rasputin, Amerikalı gangster Al Capone, İtalyan moda tasarımcısı Donatella Versace ve arkadaşları.

Rakipleri vaiz Martin Luther King, ruhani lider Dalai Lama, Assisili Aziz Francis, Katolik rahibe Kalkütalı Rahibe Teresa, dünya proletaryasının lideri Vladimir Lenin, Pinokyo… ve diğer ruh kardeşleridir. Avusturyalı nörolog Sigmund Freud ise plaketin her iki yanında yer almaktadır.

Yedi kopyadan ikisi 2008 yılında Sotheby's'de çekiç altında 332.500 ve 458.500 dolara satıldı. Listelenen satışlardan bile imrenilen finansal başarının elde edildiği açıktır; dahası, Cattelan en çok satan yaşayan zanaatkar olarak kabul edilmektedir.

İlginç bir gerçek de maestronun kendisinin hiçbir şey yapmaması; sadece fikirlerini asistanlarına aktarıyor ve bunların doğru şekilde uygulandığından emin oluyor. Bir tür "tembel sanatçı". Yokluğuyla bile dikkat çekmeyi başarıyor.

Örneğin 1989'da ziyaretçiler serginin bulunduğu yerde sadece "Torno Subito / Yakında döneceğim" yazılı bir tabela görmüşler, ancak sanatçının kendisini görmemişlerdi. Ya da Milano'daki bir pasajın sahibi olan, yaşayan Massimo De Carlo'nun duvarına koli bandı yapıştırma maskaralıkları. Ayrıca 1996'da başka bir sanatçıdan çalıp kendisininmiş gibi sunduğu Another Fucking Readymade adlı uzaylı nesneleri sergisini de hatırlayabiliriz.

Tutuklanma tehdidinden sonra, hepsi yazara iade edilmek zorunda kaldı. Bu tür saçmalıklar onun alametifarikası haline geldi. 2012'de New York Solomon R Müzesi'nde. Guggenheim, Maurizio'nun hayatının farklı dönemlerine ait 128 eserini tek bir retrospektif sergide bir araya getirerek, tüm eserlerini spiral şeklindeki ana galerinin çok katlı iç salonunun farklı seviyelerinde tavandan sarkıttı.

Devasa bir mekansal kompozisyon yarattı. 50 yaşındaki Cattelan emekli olmaya karar verdi ve bu bir veda akoru olarak sunuldu. Artık biliyoruz ki, bu tür yaratıcılar kolay kolay pes etmiyor, geri dönüyor ve öngörülemezlikleriyle şaşırtmaya devam ediyorlar.

Cattelan'ın kışkırtıcı enstalasyonlarının yanı sıra çok sayıda esprili el işi de bulunuyor. Bunun bir örneği Kenzo'nun gerçeküstü, çılgın reklam kampanyasıdır.

2010 yılından bu yana Toilet Paper dergisinde fotoğrafçı Pierpaolo Ferrari ile birlikte çalışmaktadır. Onun tuhaf, korkutucu, skandal, karikatürize ve yüce imgeleri, sürrealist bir vizyona sahip bir baskının temelini oluşturuyor. Rebel aynı zamanda iki derginin daha yayıncısı, editörü ve çizeridir: Permanent Food ve Charley.

İtalyan'ın çalışmalarını özetlemeye çalışırsak, en uygun başlık 'Absürd Tiyatro' olacaktır. Siyaset ve tarih, din ve çağdaş sanat, çıplak toplumsal sorunlar ve hiper-gerçekçi mizah var.

İnsani değerleri cesurca yapıbozuma uğratır, putları altüst eder ve kutsalı acımasızca alaya alır. Tüm bunlar, eserlerinin sergilenmesi için uluslararası üne sahip galerilere ilham veriyor: ABD, Fransa, Polonya, İngiltere, İsviçre, Yunanistan, İtalya, Avusturya, İngiltere, Japonya, Hollanda, İsveç ve Almanya.

2000 yılında Solomon R Müzesi Vakfı'nın Hugo Boss ödülü için yarışanlardan biriydi. Guggenheim.

Maurizio'ya 2004 yılında İtalya'daki Trent Üniversitesi'nde sosyoloji alanında onursal derece verilmiştir. Alman sanatçı Kunstverein Kassel'in Arnold-Bode ödülü 2004 yılında kendisine verildi.

İlginç bir iç mekan: Ruh halini iyileştirmek için sıra dışı iç tasarım fikirleri: İnsanlar, hayvanlar ve diğer iç unsurlar